Vivat Akademia
Periodyk Akademii Górniczo-Hutniczej
17 maj 2024

Jubileusz Stowarzyszenia Wychowanków Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica

1. Wstęp

W połowie XVIII wieku zaczęły w Europie powstawać wyższe szkoły kształcące inżynierów dla potrzeb górnictwa i hutnictwa. Okazało się bowiem, że rozwijającym się gospodarkom krajowym potrzebni są inżynierowie – specjaliści w różnych dziedzinach, w tym szczególnie związani z pozyskiwaniem surowców kopalnych. Jako pierwsza powstała w 1765 roku Akademia Górnicza we Freibergu, a następnie: w 1770 roku Akademia Górnicza i Leśnicza w Schemnitz (Bańka Szczawnica), w 1773 roku Instytut Górniczy w Petersburgu, w 1783 roku Ecole des Mines w Paryżu oraz w 1810 roku Wyższa Szkoła Górnicza w Clausthal. Jako szósta z kolei powstała utworzona z inicjatywy Stanisława Staszica 4 czerwca 1816 roku Najwyższa Szkoła Górnicza w Kielcach zwana potocznie Kielecką Akademią Górniczą [3]. Niestety, wkrótce po śmierci S. Staszica w 1826 roku Akademia wraz Główną Dyrekcją Górniczą została przeniesiona z Kielc do Warszawy, gdzie już nigdy nie została uruchomiona. W okresie 10 lat istnienia Akademię ukończyło 40 inżynierów górniczo-hutniczych, a 35 słuchaczy było zapisanych na studia w roku akademickim 1826/1827 begin_of_the_skype_highlighting              1826/1827      end_of_the_skype_highlighting, który był ostatnim rokiem działania tej uczelni [3]. Kolejne wyższe uczelnie górnicze powstały: w 1816 roku (2 VIII) w Saint Etienne, w 1836 roku w Liege, w 1847 roku w Berlinie, w 1849 roku w Leoben oraz w Przybranie i w 1885 roku w Mons (Belgia). Po likwidacji Akademii w Kielcach młodzież z ziem polskich zagarniętych przez zaborców musiała zdobywać wiedzę za granicą. Szczególnie duże skupiska polskich studentów (liczące ponad 100 osób) były w Instytucie Górniczym w Petersburgu oraz w Akademii w Leoben [3].

fot. arch. autora

Potrzeba utworzenia uczelni górniczo-hutniczej na ziemiach polskich była więc oczywista. Rozumieli to zarówno patriotycznie nastawieni politycy, jak i przedstawiciele środowisk naukowych zwłaszcza we Lwowie i w Krakowie. Niestety ich starania o utworzenie uczelni górniczej spotykały się wielokrotnie z odmową władz austriackich. Inicjatywy takie podejmowane też były w zaborze rosyjskim. Grupie polskich inżynierów udało się uzyskać od władz carskich w 1889 roku zgodę na założenie średniej szkoły górniczej w Dąbrowie Górniczej. Szkoła ta nosiła potocznie używaną nazwę „Sztygarka Dąbrowska”. Historii tej szkoły poświecony jest osobny referat na naszej konferencji jubileuszowej.

Starania o utworzenie polskiej wyższej szkoły górniczej w zaborze austriackim przyniosły tylko taki efekt, że w roku akademickim 1885/1886 został uruchomiony przy Wydziale Budowy Maszyn Politechniki Lwowskiej 3-letni kurs przygotowawczy dla studentów mających zamiar studiować górnictwo w akademiach w Leoben lub w Przybranie. Kurs ten został w roku 1909/1910 zmieniony na równorzędny kurs 2-letni, który nie dawał jednak formalnego prawa wstępu ma trzeci rok studiów górniczych w Akademii Górniczej w Leoben lub w Przybranie [3].

Były to wszystko połowiczne rozwiązania. Za utworzeniem pełnych studiów górniczych na ziemiach polskich zaczęły się wypowiadać coraz szersze grupy społeczeństwa polskiego. Inicjatywy takie podjęły miedzy innymi: grono profesorskie Politechniki Lwowskiej, Zjazdy Polskich Górników i Hutników w roku 1906 i 1910, Zjazd polskich Techników w 1910 roku, Zjazd Polskich Przyrodników w 1911 roku, Rada miasta Krakowa, posłowie do parlamentu austriackiego, polska młodzież studiująca w Leoben, Przybranie i Fraibergu [3]. Działania te zmusiły wreszcie Ministerstwo Robót Publicznych do zwołania w dniu 1 lipca 1912 roku konferencji z udziałem wybitnych znawców spraw górniczych, na której po długich debatach powołany został Komitet Organizacyjny Studiów Górniczych pod przewodnictwem prof. dra Józefa Morozewicza z Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie [3].

2. Utworzenie Akademii Górniczej w Krakowie

W efekcie energicznej pracy Komitetu Organizacyjnego oraz dzięki skutecznym działaniom parlamentarnego Koła Polskiego w Wiedniu, któremu przewodniczył prezydent Krakowa Juliusz Leo – 31 maja 1913 roku uzyskano Najwyższe Postanowienie cesarskie zezwalające na otwarcie Akademii Górniczej w Krakowie. Bardzo szybko opracowano statut uczelni, szczegółowy plan studiów, zapewniono tymczasowe pomieszczenia dla Akademii w budynku szkolnym przy ul. Loretańskiej 18 oraz częściowo w budynkach Uniwersytetu Jagiellońskiego i Szkoły Przemysłowej przy Al. Mickiewicza. Ogłoszono także konkurs na projekt budowy gmachu akademii na ofiarowanym przez miasto Kraków placu przy Al. Mickiewicza. Wreszcie z początkiem lipca 1914 roku wysłano do Wiednia wnioski o nominację 6 pierwszych profesorów akademii oraz ustalono termin rozpoczęcia studiów na 15 października 1914 roku. Wszystkie te plany i zamierzenia przerwał wybuch I Wojny Światowej.

Po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku. Komitet Organizacyjny reaktywował się i na pierwszym posiedzeniu podjął uchwałę o otwarciu akademii 1 października 1919 roku. Podjęto prace nad zmianami w przygotowanym wcześniej statucie i w planach studiów, usuwając z nich narzucone przez władze austriackie warunki i ograniczenia. Uzyskano wreszcie 8 kwietnia 1919 roku decyzję Rady Ministrów powołującą Akademię Górniczą w Krakowie, uzyskano nominacje pierwszych profesorów (1 maja 1919), przeprowadzono rekrutację w wyniku której na pierwszy rok studiów zakwalifikowano 80 studentów. 20 października 1919 roku nadeszła długo oczekiwana chwila – w auli Uniwersytetu Jagiellońskiego Naczelnik Państwa Józef Piłsudski dokonał uroczystego otwarcia Akademii Górniczej w Krakowie.

Wykłady dla studentów rozpoczęły się 15 października 1919 roku według programu opracowanego przez Komitet Organizacyjny i zatwierdzonego przez Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego. Pierwsza uroczysta immatrykulacja słuchaczy Akademii Górniczej odbyła się 7 grudnia 1919 roku w Sali Zakładu Mineralogii UJ przy ul. Gołębiej. Również w następnych latach immatrykulacje nowych studentów odbywały się w pierwszych dniach grudnia i połączone były z obchodami święta górniczego – tradycyjnej Barbórki.

27 marca 1922 roku pierwsi dwaj absolwenci akademii uzyskali dyplom inżyniera górniczego. Byli to Tadeusz Niepokojczycki i Feliks Zalewski [3]. W roku akademickim 1922/1923 dyplomy inżyniera górniczego uzyskało 8 absolwentów. a inżyniera hutniczego 6 absolwentów [3]. W kolejnym roku 1923/1924 dyplomy inżyniera górniczego uzyskało 25 absolwentów, a dwóch dyplomy inżyniera hutniczego. Ponadto nostryfikowano 11 dyplomów inżyniera górniczego (Leoben – 7, Liege – 2, Przybram – 1, Petersburg – 1) oraz 3 dyplomy inżyniera hutniczego (Petersburg – 2, Przeybram – 1) [3].

3. Początki organizacji absolwentów
Akademii Górniczej w Krakowie

Jak już wspomnieliśmy w 1922 roku, Akademia Górnicza wydała pierwsze dyplomy swoim absolwentom. W kolejnych latach przybywało ich coraz więcej. Pod koniec 1923 roku Koło Słuchaczów Akademii Górniczej utworzone 24 listopada 1919 roku zostało przekształcone w Stowarzyszenie Studentów Akademii Górniczej (SSAG). Walne Zgromadzenie SSAG 2 grudnia 1923 roku zatwierdziło nowy statut stowarzyszenia, w którym zapisano jako jeden z celów: jednoczenie studentów i inżynierów – wychowanków Akademii Górniczej [2]. Przyjęto w tym momencie rozwiązanie wzorowane na stowarzyszeniach elewów działających przy uczelniach górniczych w Paryżu, Leoben, Przybramie i Freibergu, w których organizacje studenckie miały sekcje Starych Strzech [1]. Kuratorem z ramienia akademii zarówno Koła Słuchaczów jak i SSAG był do 1939 roku prof. Walery Goetel. Organizacje te wśród swoich celów statutowych podkreślały dbałość o polskie tradycje górnicze i szerzenie idei braterstwa górniczego. Ponieważ liczba absolwentów AG stale rosła, pojawiły się trudności z ich zatrudnieniem w przemysłowych zakładach wydobywczych i przetwórczych, których większość znajdowała się w rękach kapitału zagranicznego. Pojawiły się w ten sposób nowe problemy, które wykraczały poza ramy istniejących w AG organizacji studenckich. Dlatego w 1932 roku podjęto próbę utworzenia organizacji niezależnej od SSAG. Z inicjatywy kolegów: Władysława Derwojeda, Tadeusza Dobrzańskiego, Mariana Gajewskiego, Michała Kłeczka, Dionizego Korola, Bogusława Loescha, Tadeusza Ramzy, Władysława Różyckiego, Tadeusza Rumastorfera, Stanisława Stefańskiego, Jana Szafera, Józefa Śliwińskiego, Karola Tobiczyka i Józefa Zająca zwołano na 7 grudnia 1932 roku, Walne Zebranie Wyborcze, na którym uchwalono Statut Stowarzyszenia Absolwentów Akademii Górniczej w Krakowie [1]. W statucie tym przewidziano następujące główne cele:

• kontynuowanie tradycji uczelni,

• propagowanie uczelni i zdobywanie pomocy ze strony przemysłu w wyposażeniu pracowni i laboratoriów naukowo-dydaktycznych,

• pomoc i opiekę nad młodszymi kolegami: praktykantami i początkującymi w pracy zawodowej w górnictwie,

• utrzymywanie stałej przyjaznej więzi między absolwentami AG.

Jako jeden ze środków prowadzących do realizacji tych celów postanowiono okresowo zwoływać zjazdy koleżeńskie. Na siedzibę Stowarzyszenia wybrano Akademię Górniczą w Krakowie. Pierwszy zarząd SA AG składał się z 12 członków, a kierował nim jako prezes Bogusław Loesch, który jednocześnie pełnił funkcję prezesa SSAG [1].

W latach 1923–1948 z przerwa wojenną 1939–1944, działało Stowarzyszenie Asystentów Akademii Górniczej, którego prezesem do 1939 roku był także Bogusław Loesch. Członkami tego Stowarzyszenia byli młodsi pracownicy nauki, z których spora część była wychowankami AG. Stowarzyszenie to zostało reaktywowane po zakończeniu działań wojennych w 1945 roku z inicjatywy kolejnych prezesów: Juliana Sulimy-Samujłło i Stanisława Z. Stopy. To właśnie w środowisku Stowarzyszenia Asystentów AG zrodziła się w 1945 roku inicjatywa o utworzeniu Stowarzyszenia Wychowanków Akademii Górniczej [1,2].

4. Stowarzyszenie Wychowanków Akademii Górniczej
(od 1949 roku Górniczo-Hutniczej)

Stowarzyszenie Asystentów AG zwołało na 8 grudnia 1945 roku do Krakowa zjazd wychowanków, którego przewodnim motywem była problematyka skutków okupacji w środowisku akademickim oraz wśród wychowanków. Straty były duże. Już 6 listopada 1939 roku, w ramach tak zwanej sonderaction Krakau, zostali uwięzieni, a następnie wywiezieni do obozu w Sachsenhausen profesorowie UJ i AG. Wśród pierwszych ofiar był profesor Antoni Hoborski – matematyk, pierwszy rektor Akademii Górniczej, który zmarł w obozie w 1940 roku. Wielu wychowanków AG jako oficerowie artylerii trafiło do obozu w Gross Born. Działająca w tym obozie Poczta Obozowa 14 grudnia 1944 roku wydała znaczek upamiętniający 25-lecie Akademii Górniczej w Krakowie. Nawet w tak trudnych warunkach wychowankowie AG nie zapomnieli o swojej uczelni i kultywowali tradycje górnicze. Nic więc dziwnego, że jednym z punktów zjazdu stała się sprawa utworzenia samodzielnego stowarzyszenia wychowanków AG. Obrady zjazdu tak relacjonuje Kazimierz Matl w [1]:

„Referat programowy poświęcony sprawom okupacji niemieckiej i zniszczeniom wojennym wśród wychowanków przedstawił prof. Feliks Zalewski. Tematyka była niezmiernie aktualna wobec zniszczeń materialnych i ludzkich jakich doznała sama Akademia Górnicza, szkód poniesionych przez kadrę nauczającą i pomocniczą, ale także ofiar jakich doznali jej wychowankowie i studenci. Profesor F. Zalewski zaakcentował potrzebę zespolenia wszystkich wychowanków AG w samodzielnie działające stowarzyszenie wychowanków AG”.

Ze względów historycznych warto przytoczyć fragmenty przemówienia Juliana Sulimy-Samujłły, które oddaje częściowo atmosferę entuzjazmu tych dni:

„Gdy przed kilku miesiącami byli na Śląsku inżynierowie – asystenci, to z ust kolegów z przemysłu usłyszeli zdanie: «zorganizujcie zjazd wychowanków naszej uczelni. Związek Asystentów AG podjął tę inicjatywę i dziś jesteśmy świadkami realizacji myśli, która powstała wśród kolegów na Śląsku. Ale nie tylko ta jedna myśl ożywiała nasze poczynania. Rozmowy ze starszymi kolegami, wynurzenia najmłodszych wychowanków uświadomiły nam, że dzisiaj nadszedł moment, który daje nam możliwość skupienia się i zorganizowania w poczuciu naszej siły i solidarności koleżeńskiej. Górnicy i hutnicy polscy zawsze mieli dążność do tworzenia zrzeszeń i odczuwali potrzebę działalności zorganizowanej». (…) W maju 1920 roku odbyło się w Krakowie walne zebranie i założono Związek Górników i Hutników. W 1922 roku nazwa związku została zmieniona na Stowarzyszenie Polskich Inżynierów Górniczych i Hutniczych. Pracę tego Stowarzyszenia mamy żywo w pamięci, chciałbym tylko przytoczyć słowa prezesa stowarzyszenia śp. inż. Eugeniusza Górkiewicza wypowiedziane w dniu piętnastolecia w 1935 roku: «Pod względem uczelni w stowarzyszeniu było 23 górników i hutników z dyplomami niepolskimi i 240 z dyplomami Akademii Krakowskiej. Ten stosunek rzecz prosta z każdym rokiem wzrasta na korzyść Akademii Krakowskiej, bo zwykłą koleją losów starsi koledzy z dyplomami niepolskimi odchodzą, a na ich miejsce przychodzą młodsi z Krakowa i w przyszłości Stowarzyszenie przekształci się w Stowarzyszenie byłych Wychowańców Akademii Krakowskiej» (…) Zjechaliśmy się w Krakowie po najokrutniejszej z wojen i trzeba nam było policzyć się wreszcie: kto ubył, a kto został i chce dalej współżyć i pracować.(…)

Myśl utworzenia zrzeszenia wychowanków Akademii Górniczej w Krakowie nie jest świeżej daty. Wymiana myśli w okresie wojennym pomiędzy całymi grupami kolegów doprowadziła do tego, że dzisiaj Związek Asystentów AG mógł zamieścić w porządku obrad sprawę zorganizowania stowarzyszenia lub też związku wychowanków naszej uczelni. Spotkaliśmy się ze zrozumieniem i pełną sympatią do naszego projektu wśród wszystkich, z którymi zdołaliśmy się porozumieć. (…)

Potrzebę utworzenia naszej własnej organizacji uświadamiamy sobie żywiej, spoglądając na naszych starszych kolegów, wychowanków Akademii Górniczej w Leoben. Nikt nie zaprzeczy, że jest to gromada ludzi połączonych wspólnym węzłem koleżeństwa. (…)

(…) A więc powinniśmy nawiązać serdeczną i żywą łączność z uczelnią. To nic, że opuściliśmy jej mury, jeszcze niejedno możemy od niej otrzymać. (…)

(…) Po wojnie jeszcze jaskrawiej wystąpił fakt przewagi liczebnej wychowanków naszej Akademii nad inżynierami z obcych uczelni, a więc teraz na nas kolej wykazać naszą łączność i solidarność w jeszcze wyższym stopniu niż to występowało u leobeńczyków, petersburczyków i innych. (…)”

W wyniku ożywionej dyskusji powołano Komisję Statutowo-Regulaminową Stowarzyszenia Wychowanków Akademii Górniczej. Jej przewodniczącym został prof. Feliks Zalewski a członkami: Stanisław Gisman, Władysław Michejda, Marian Orman, Julian Sulima-Samujłło, Adam Stupnicki, Stanisław Śpiewak i Jerzy Wiland. Komisja otrzymała dwa podstawowe zadania: opracowanie statutu stowarzyszenia oraz przygotowanie Walnego Zebrania i z zadań tych wywiązała się przedstawiając wyniki swojej pracy na II Zjeździe Wychowanków zwołanym 7 grudnia 1946 roku do auli AG w Krakowie. Na zjeździe powołano Komitet Organizacyjny Stowarzyszenia Wychowanków Akademii Górniczej w Krakowie, który pełnił rolę tymczasowego zarządu do czasu zatwierdzenia statutu przez władze administracyjne. Komitet został wybrany w składzie: Prezes – prof. Feliks Zalewski, członkowie: Hubert Gruszczyk, Marian Orman, Stanisław Srebnicki i Stanisław Stopa. Sprawa rejestracji statutu trwała jednak bardzo długo i dopiero 20 października 1948 roku, po uzyskaniu zgody Ministerstwa Administracji Wydział Społeczno-Polityczny Urzędu Wojewódzkiego zatwierdził statut SW AG z określeniem terenu działania na całym obszarze Rzeczypospolitej Polskiej.

Zarejestrowanie Statutu SW AG pozwoliło Komitetowi Organizacyjnemu zwołać na 11 grudnia 1948 roku Walne Zebranie Wyborcze SW, które między innymi wybrało władze Stowarzyszenia i zatwierdziło program i plan pracy na najbliższe lata. Pierwszym przewodniczącym SW AG został prof. Feliks Zalewski, dotychczasowy przewodniczący Komitetu Organizacyjnego. Pierwszy Zarząd ukonstytuował się w składzie [1]:

– Feliks Olszak – wiceprzewodniczący,

– Tadeusz Rumanstorfer – wiceprzewodniczący,

– Antomi Sałustowicz – wiceprzewodniczący,

– Stanisław Z. Stopa – sekretarz,

– Hubert Gruszczyk – zastępca sekretarza,

– Kazimierz Mischke – skarbnik,

– oraz członkowie: Aleksander Anasiewicz, Stanisław Cierpisz, Mikołaj Dubowicki, Karol Fabris, Tadeusz Malkiewicz, Adam Niemczyk, Julian Sulima-Samujłło, Józef Stachura, Włodzimierz Stępiński, Andrzej Wójcik.

W skład Komisji Rewizyjnej weszli:

– Aleksander Stojek – przewodniczący

– oraz członkowie: Włodzimierz Brener, Edward Dawidowicz, Franciszek Jopek i Marian Orman.

Wybrano także Komisję Weryfikacyjną (Sąd Koleżeński) w składzie:

– Marian Gajewski – przewodniczący,

– oraz członkowie: Paweł Kielski, Stanisław Korman i Józef Misiak.

Zarząd Główny SW AG (od 1949 SW AGH) podjął szeroko zakrojoną akcję mającą na celu zwerbowanie do stowarzyszenia jak największej liczby wychowanków AG (AGH). W tym celu wystosowano apel do wychowanków sygnowany przez przewodniczącego Feliksa Zalewskiego i sekretarza Stanisława Z. Stopę. Za [1] przytaczamy fragmenty tego apelu aby pokazać, że zawarte w nim idea i cele SW AGH są nadal, mimo upływu lat, aktualne:

Każdy inżynier i magister Akademii Górniczo-Hutniczej – członkiem Stowarzyszenia Wychowanków AGH (SW AGH).

Stowarzyszenie grupuje wszystkich inżynierów i magistrów nauk technicznych wychodzących z Akademii Górniczo-Hutniczej, ułatwia rozproszonym po wszystkich zakątkach Rzeczypospolitej kontakt z uczelnią macierzystą, z nowościami wydawniczymi w zakresie ich specjalności zawodowych oraz kultywuje i zacieśnia więzy koleżeńskie zadzierzgnięte w uczelni w okresie studiów. Charakter Stowarzyszenia wyjaśnią bliżej następujące wyjątki ze statutu Stowarzyszenia:

Art. VI. Celem Stowarzyszenia jest:

a) jednoczenie wychowanków AGH w Krakowie ze wszystkich okresów istnienia uczelni dla utrzymania współżycia kulturalno-towarzyskiego,

b) utworzenie ognisk życia koleżeńskiego i solidarności koleżeńskiej wśród swych członków,

c) organizowanie pomocy dla swych członków oraz rodzin pozostałych po zmarłych członkach,

d) organizowanie pomocy naukowej i samokształceniowej dla członków,

e) opieka nad najmłodszymi wychowankami AGH wchodzącymi w życie zawodowe,

f) wprowadzanie członków do życia społecznego,

g) utrzymywanie łączności z własną uczelnią i jej władzami w pielęgnowaniu tradycji górniczo-hutniczych, zawodowych i uczelnianych oraz rozwoju uczelni (…)

Art. VII. Do zrealizowania swych celów Stowarzyszenie zdąża przez:

a) doroczny Zjazd i Walne Zebranie w dniu Barbórki,

b) tworzenie ognisk miejscowych oraz organizowanie bibliotek, czytelni, świetlic, sekcji fachowych i specjalistycznych,

c) własną działalność wydawniczą,

d) utworzenie kasy pożyczkowej i funduszu pomocy wzajemnej,

e) czynnego i biernego udziału w wyborach SW AGH,

f) tworzenie stypendiów i opiekę podczas praktyk dla studentów,

g) stałą współpracę z władzami AGH oraz organizacjami akademickimi na terenie AGH,

h) współpracę z organizacjami technicznymi,

i) organizowanie odczytów, pogadanek, kursów, zebrań towarzyskich, wycieczek naukowych itp. (…)

Art. XVI. Każdy członek zwyczajny i honorowy ma prawo:

a) czynnego i biernego udziału w wyborach SW AGH,

b) korzystania z wszelkich istniejących urządzeń i pomocy zgodnie z istniejącymi przepisami,

c) przedkładanie zarządowi kandydatów na członków SW AGH,

d) pisemnego przedstawiania zarządowi wniosków na porządek dzienny obrad Walnego Zebrania przynajmniej na jeden tydzień przed terminem Walnego Zebrania.

SW AGH z natury swojej organizacji objąć powinno wszystkich kolegów, zwłaszcza młodszych, wchodzących w nasze szeregi po ukończeniu studiów. Zarząd Stowarzyszenia zwraca się do kolegów z apelem, ażeby przez złożenie deklaracji stali się rzeczywistymi członkami naszego Stowarzyszenia.

Dzisiaj SW AGH realizuje większość tych celów z lepszym lub gorszym skutkiem. Jest od paru lat organizacją pożytku publicznego. Skupia w swoich szeregach kilkanaście tysięcy członków zrzeszonych w kołach zakładowych, terenowych, uczelnianych itp. Posiada koła w Albanii i w Wietnamie. Planowane jest utworzenie kolejnych kół za granicą – w USA, Kanadzie, Australii i w Niemczech. Ciągle jednak bardzo mała jest liczba członków wśród świeżo kończących studia.

5. Podsumowanie

Przy okazji obchodów jubileuszowych pragnąłem przypomnieć początki naszej uczelni oraz tworzącej się organizacji jej wychowanków, przypomnieć jej założycieli – o ile to było możliwe z imienia i nazwiska. Oczywiście o sukcesie organizacji decydują rzesze jej najaktywniejszych członków. Nie sposób wymienić tu wszystkich na to zasługujących. Ograniczę się więc na zakończenie do przypomnienia moich poprzedników – przewodniczących SW AGH zachowując kolejność w jakiej pełnili tę zaszczytną funkcję, w nawiasie podając okres jej pełnienia, oraz pomijając tytuły, gdyż wszyscy byli profesorami AGH:

– Feliks Zalewski (1945–1951)

– Antoni Sałustowicz (1951–1953)

– Walery Goetel (1953–1972)

– Ferdynand Szwagrzyk (1973–1977)

– Władysław Longa ( 1977–1991 i 1995–2001)

– Kazimierz Matl (1991–1995).

W tytule referatu celowo nie podałem o jaki jubileusz chodzi. Od 1975 roku przyjął się zwyczaj aby za początek SW AGH uważać rok 1945. Jednak poprzedni jubileusz obchodzono w 1968 roku jako XX-lecie zatwierdzenia statutu SW AGH. Jak z powyższego tekstu i przytoczonych faktów wynika całkiem śmiało za początek naszej organizacji można by przyjąć rok 1932, a może nawet 1923.

Stanisław Mitkowski

Literatura

[1] Matl Kazimierz, Kronika 60-lecia Stowarzyszenia Wychowanków Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie 1945–2005, Kraków 2005.

[2] Kleczkowski Antoni, Stowarzyszenie Studentów Akademii Górniczej – SSAG (1919–1948) – Trudne lata Akademii Górniczej, red. A. Bolewski, s. 361–392, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1989.

[3] Z dziejów Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie w latach 1919–1967, oprac. Julian Sulima-Samujłło z zespołem autorów, Kraków 1970.